Waar mensen zijn, is giftige communicatie: steken onder water, sarcastische grapjes en verwijten. Iedereen maakt er elke dag bewust en onbewust, privé en op het werk gebruik van. Maar giftige communicatie heeft impact, het beschadigt de relaties tussen mensen. Door giftige communicatie te herkennen, kun je het bespreekbaar maken en gedoe voorkomen. Dat vertellen Sandra Hertogh en Annemarie van der Wel die er het boek Giftige communicatie – het voorkomen en oplossen van gedoe op het werk over schreven.
Hertogh en Van der Wel, beiden gespecialiseerd is in het verbeteren van samenwerking in teams en organisaties, onderscheiden in hun boek vier vormen van giftige communicatie: verwijten (‘Jij doet het niet goed’), verdedigen (‘Ik kan er niets aan doen’), vermijden (‘Dit is niet mijn probleem’) en verachten (‘Jij deugt niet, je bent niet oké).
Het gevaarlijkste gif is misschien wel vermijden. “Wij merken dat vermijden in teams en organisaties vaak voorkomt als een sluipend gif. Er wordt niet gepraat over lastige zaken. Als er aldoor dingen niet gezegd worden in samenwerkingsrelaties, wordt het steeds moeilijker om wel te gaan praten. Het wordt onveiliger in de groep”, vertelt Van der Wel.
Bespreekbaar maken
Giftige communicatie is niet helemaal te voorkomen, en dat hoeft ook niet, zeggen Hertogh en Van der Wel. “Maar door giftige communicatie te herkennen en er bij stil te staan, kun je zorgen voor gezonde communicatie, zonder complicaties. Het begint met nieuwsgierig zijn naar wat er gebeurt bij jezelf en bij de ander, en naar wat er tússen jullie gebeurt. Daardoor merk je of jij geraakt wordt of dat je een ander hebt geraakt, en dat is het moment dat je je kunt afvragen of je er tekst aan moet geven, het bespreekbaar moet maken.”
